Thursday, December 29, 2011

Се изнаигра!?

Понеделник вечер, накај 21 часот. Љубениот медитира пред телевизорот, додека се врти по стоти пат една епизода на „Bones“ на нашиот омилен канал за brain-washing - Fox Crime. Децата (неговите, а богами сега и мои деца) веќе спијат, откако ги нахранивме со огромна доза на храна и љубов (а и понекоја прекорна реченица поврзана со училиште, со по некоја тројка или недопишана домашна работа). Таман све си е по мерка, и можам конечно да се опуштам, да заборавам на целиот bullshit од претходните 12 часа, и да си го гушнам моето најдобро пријателче - компјутерот!






Социјални мрежи, портали, сајтови, текстови и што ти не, а најважно од сè - мојата единствена гоолема зависност - игриците. Тие ме спасуваат од лоши мисли, ми го чуваат здравиот разум и општото ментално здравје, ме релаксираат и дури и ме прават среќна. Ужас, ама мене тоа ми треба и точка! Арно ама, мојот најмил, како јас го грабам лаптопот в раце, така почнува да се мршти... и мршти! И се туфка, и промрчува по нешто неразбирливо, и така тоа трае прилично долго време.


Кога конечно ќе почувствувам грижа на совест поради ужасниот криминал кој го вршам и ќе го затворам компјутерот, насмеано вртејќи се кон човекот на мојот живот, тој како едвај да чекал, па пука како од пушка: „Се изнаигра?“. Или, применува тактика: чека да му прозборам, за да може да ми каже „да не му досадувам, затоа што гледа серија“ (сега веќе оди реприза на „Psych“, и тоа ја гледаме по шести пат!)


И така, вечер за вечер, јас и драгиот ми си ја играме истата игра...јас тонам во компјутерот, тој си мрчи, потоа си се смируваме (демек сме биле скарани), и така натака... Убава игра, релаксирачка, љубовна :). Врти-сучи, да биде homo ludens, битие кое си игра, е суштината на човекот, а начинот и типот на игра си го избираме самите :). 




*Напишано пред некои две недели и заборавено во необјавени постови :)

Wednesday, December 21, 2011

Брат брату лупус ест

Старите римјани не џабе ја смислиле прекрасната поговорка Homo homini lupus est. Во тоа фамозно време на интриги, инцести, завери, братоубиства, таткоубиства, труења, измами и подметнувања од секој вид, а особено најомилениот им спорт - забодување нож во грб, човек човеку апсолутно бил волк, па дури и ти, сине Бруте :). Е да, ама стариот Рим си негувал и убави, возвишени работи во тие најмрачни, најналудничави времиња... философијата, реториката, поезијата, драмата, архитектурата и уметноста биле на највисоко можно ниво. 



Ова што се случува кај нас откако јако „не пукна“ кризата, немањето пари, секој секому должи и никој никому не плаќа, нефункционални кредити, блокирани сметки, фирми кои се затвораат итн итн, некако ме потсети на таа прекрасна поговорка. Деновиве, чинам, и брат брату лупус ест. Никому не може да се верува, особено затоа што македончињата-хохштаплери се накотија ко глувци. Ај што маваат ножеви во грб без окцето да им трепне и рачето да им затрепери, среќа до труења и инцести уште не дошло (или барем не сме чуле ништо такво, освен сестричките што се истепаа во групен секс, што можда и може да се квалификува ко инцест). Од друга страна, културата, уметноста, архитектурата, убавината и возвишеното се друго име за кичот, поезијата егзистира некаде во некој чуден андерграунд, драмата едвај опстојува, а философијата е укината како суфицитарна. Прекрасно. Подобро да ни беа тука Нерон и Калигула!

Нејсе, целата ситуација на криза, неплаќање, лага и измама ме погоди и мене лично (да, во позадината на ова писание лежи и лична фрустрација, за која авторката е сосема свесна и не се труди да ја негира, но се труди да ја објективизира и маргинализира). На пример, кога ми се случи „да го кркам“ од некој кому му верував, па немав нели и ништо црно на бело за да докажам на суд што ми се должи (оти си мислев, еее, го знам одамна, градско дете е, наше, нема да ме заглави ко тие претходно - пошто имало и претходно, не да не, ама не ми биле „другарчиња“), првото што ми падна на памет е уште една изрека, оваа од „наше“ време: „Гомнарот со гомнарски цевки“. Ќутече, и нема друго.

Потоа ми текна дека сепак има и „културен“ начин како да се справиш со македончето-хохштaплерче и како суптилно да му вратиш. А како второ, повеќе нема да веруваш никому. Да, брат брату лупус ест. Ќе си бараш сè црно на бело. И од брата си, и од сестра си, и од сите. Бидејќи, поразителниот момент не е дека некој ме прелажал за пари и сега не сака да ми плати за сработеното, а сработеното е, како да кажам - све. Од бел лист, поточно од tabula rasa, хохштаплерчето си доби цела зграда. Но тоа не е најпоразителното - неплаќањето, алчноста, измамата, долните и задни намери, ножот во грб и сите пропратни гомнарии. Најмногу ме погоди (читај: исфрустрира) мојата сопствена наивност. 
- Е глупчо, немаш договор? Еее, а бе дете, па денес никому не се верува бе, ни на брат. - ми кажаа неколку луѓе. 

И така, си решив дека отсега ќе дувам не само на млеко, туку и на матеница. И ако некој проба да ми се насмее што дувам на матеница, ќе му објаснам дека треба и тој да почне, уште веднаш. Што е сигурно - сигурно е, „ние“ (колку и да нè има јагниња во државава) ќе си се пазиме од браќата волци, од македончињата-хохштаплерчиња, а тие, тие нека му ја мислат. Може нема да им дојдеме со гомнарски цевки (оти тоа и не е наш стил, ние сме фини деца), туку повеќе верувам дека карма си е карма, па се врти и се враќа таму кај што треба (what comes around goes around, нели?).

И за крај, ве молам игнорирајте ја личната фрустрација, бидејќи се обидов да бидам максимално објективна во однос на нашата општа ситуација. Мислам дека на секој од вас му се случило во последниве две години да не може (аман!!!) да си ги извлече чесно заработените пари од некој си кретен што се крие, не дига телефон, и евентуално воопшто не плаќа. И советот мудар уште еднаш: ако сте се изгореле од млеко, дувајте и на матеница, за мирно да спиете ноќе. 


(Напишано на 19.12.2011, во 04:10)

П.С. Per aspera ad astra, или низ трње до ѕвездите (или секое искуство злато вреди) ;) :)

Забелешка: македончето-хохштаплерче е намерно напишано со мала буква.

Sunday, December 18, 2011

Ти, на брегот на езерото

Ти
на брегот на езерото
она од соништата
ти текнува?
Бранови
синило
и сивило
облаците се собираат
ветрот ти влегува под облеката
му се радуваш
ти ја скокотка кожата.
Викаш
пееш
срцето ти потскокнува
се смееш...
Ти текнува на нешто
почнуваш да плачеш
трчаш накај мене
правиш гримаси
сакаш да експлодираш
па ќе се смириш
само за миг
нешто да смислиш
да направиш гримаса
да се посмееш
да поплачеш?
Па пак да трчаш
кон ветрот
со ветрот
кон мене
низ мене...
Ти
на брегот на езерото
твориш
имагинарни светови
илјадници љубови
сакаш да направиш
бесконечни промени
да обоиш сè
со поинакви бои
милион бои
и звуци
и мириси...
Сакаш да пронајдеш
скриени богатства
да нуркаш во водата
до дното
да чекориш
по површината
да одлеташ
до облаците
до синилото
и сивилото...
Никој не може
крајот да ти го фати,
знаеш ли?

Ти
на брегот на езерото
она од соништата
ти текнува?
Ветрот ти ја мести фризурата
те сака
се вљуби во тебе
знаеш ли?
Затоа што си како него
силна
и подвижна
и менлива
и возбудена...
Кој може да ти го фати крајот,
се прашувам?
И си мислам:
нема потреба...





















Фото: Билјана Црвенковска

Saturday, December 17, 2011

Безимена

Те познавам
по мирисот.
Некогаш
ноќе
в темница
се обидувам да ти го насетам ликот.

Наутро ме буди
промајата
се протнува низ вратата кога заминуваш.

Навечер
враќајќи се
ја наоѓам постелата сè уште топла.

Во нашиот стан
се дружат
одвреме-навреме
промајата
и мирисите.

Фото: Билјана Црвенковска

Несоници

 


























Чудна музика
се влева
низ прозорецот.
ја растура
тишината
ја турка
самотијата
додека горам од желба
да се растопам.

  •  
Позајми ме.
Сакам да сум твоја
час
или два
поиграј се
со мене
вплеткај ме
во косата
па пушти ме назад
во реката.

  •  
2:15
Несоница.
Зачкрипува паркетот
протекува славината
од спротива
низ маглата
ги насетувам
чекорите
воздишките
треперењата
гасењата.
Градот
се преправа
дека спие.


Фото и дообработка: Кире Галевски

Saturday, December 10, 2011

Светот каков што го знаевме вчера


Деновиве, сѐ она што се случува, според мене ја дополнува и дообликува сликата на мозаикот наречен нов светски поредок.
Буквално сѐ, почнувајќи од, ако сакате, глобалното затоплување за кое дефинитивно мислам дека е неминовност, преку „Окупацијата на Волстрит“, која во мене буди едно чувство на вознемирено исчекување, па сѐ до „локалниот“ проблем кој ме окупира долго време – оној за политичката определеност на моите некогаш најблиски пријатели (интелектуалци, анархисти, уметници, боеми), знаете, оние кои едно време викаа дека тие никогаш никако со никого нема...
Едноставно, светот каков што го знаевме вчера е мртов. Gone with the wind. Не само капитализмот (и тој, фала богу)! Не само комунизмот од 45-тата до 91-ата, не само ароганцијата на пост-комунистичките транзициски шемаџиски банди, не само светските заговори и Големиот Американски Брат, не само Европа, Грција и, ако сакате, Русија... Не се мртви само „старите“ поредоци и шеми и шемичиња и заговори и заговорчиња... мртви се и новите, оние од (буквално) вчера...само што сѐ уште не им е јасно што навистина носи (и допрва ќе носи и носи и носи) со себе новиот светски поредок. Никому не му е јасно, како и да му биде...
И мене не ми е јасно, но мирисот на неизвесноста и несигурноста ми ја полни душичката. Не дека сум луд близнак што се храни со неизвесност и обожува да живее од денес за утре (иако и тоа е неоспорно Smile), туку затоа што немам страв од новиот светски поредок. Немам страв од умирање на влади, држави, естаблишменти... Ниту пак од изумирање на цивилизацијата и враќањето кон природата. Напротив. Можеби најголема желба ми е да ги видам „големците“, навикнати да печалат на туѓите маки и да таложат парички во недостапни швајцарски банки – голи и боси на прагот на новото ледено доба. Прекрасна глетка Smile. Или пак осамени во нивните студени дворци, под опсада од Новите Слободни Луѓе на иднината. Анархистички идеи или чиста (анти?)утопистичка визија на иднината? Како што милувате.
Можеби и не се сложувате со мене. А зошто и би. Никој не сака да се откаже од идиличната слика на иднината: топол дом, згрижени дечиња, доволно пари за нивно образование, за по некое патување на (блиска) пријатна локација (моренце?), доволно за ново количе, велосипед, нов шпорет... сметки и кирии, кредити и кредитни картички. (Тотално здодевна улежана дембелска слика на денешниот капитализам).
Драги мои, иднината не е веќе така извесна. Комунизмот пропадна токму поради неверојатната предвидливост на нештата. Една работа, еден стан, една викендичка, една количка, две дечиња, двете на факултет, па двете вработени, па двете со истата работа до пензија, па секое од нив со по две внучиња... Сосема неприродна работа, каде е тука борбата за опстанок? Па нели во борбата за опстанок лежи еволуцијата?
И капитализмот, како и комунизмот, ќе пропадне од истите причини. Се улежавме, се раскомотивме, се заборавивме. Станавме малите дебели луѓе пред компјутерите. Јади, гледај ТВ, седи пред компјутер... Еволуцијата едноставно ја нема. Ако не се промени ликот на светот каков што го знаеме, ќе изумре човечкиот род. Тоа е единствената предвидлива работа, и во тоа нема сомневање.
Она што ни останува е да ги прифатиме работите и да се подготвиме (себе си и нашите деца) за неизвесноста која ја носи новиот светски поредок. Светот каков што го знаевме вчера умира, а каков ќе биде новиот свет... ќе зависи од тоа колку сме силни и способни да преживееме.

Ајвар и шампањ

Пред некое време, мојата драга пријателка Анжелика ме потсети на разликата помеѓу ајварот и шампањот. Ајварот е ајвар, а шампањот е шампањ, и во принцип секому би требало да му биде јасно која е разликата. Но дали е баш така?
 


Едноставно, ајварот е евтин, распространет, без никаква хранлива вредност или каков и да е квалитет, насила направен популарен – да не речам искомерцијализиран и нашироко консумиран поради неговиот привлечен вкус и јака впечатлива боја. Ви звучи познато? Секојдневно, што би рекла Анжелика, сѐ околу нас е ајвар. Ајварот е турбо-фолк. Тој е на ТВ, во весниците, на интернет, на улица, во автобус, во кафиќ, во фенси-шменси клубовите или рестораните, и во парламент и на пазар...
Последниве месеци се случува еден немил феномен кој е резултат на економска криза, на македонска ситуација, и на општиот светски тренд, но сите премногу не погодува. Се затворија многу печатени и електронски медиуми. Уште многу се на работ на егзистенцијата или на изумирање. Интернет сферата, од друга страна, сѐ уште не е доразвиена, и ќе треба на неа да се работи уште некое време. Во медиумите (оние кои сѐ уште живуркаат), ајварот царува. Ако не е гола цицка или трач, демек нема да успее. Ако не е естрада, демек нема да се чита. Ако не е просто, демек нема да се разбере. Газдите и уредниците форсираат ајвар-теми и ајвар-текстови, што де факто резултира во ајвар медиуми. Но кога знаел газда што треба, кога дошол од кој знае каде и решил да купи медиум? Уредникот, реално, право на глас нема. Плата мора да земе на први и тоа ти е.
А  рекламерите? Дали тие можат да сфатат која е разликата меѓу ајварот и шампањот? Дека шампањот, иако е скап и неисплатлив,  за него има побарувачка, да не речам публика. Дека него го купуваат оние кои можат да си го дозволат, и, уште повеќе, оние кои знаат што ќе добијат. Кој знае што е шампањ нема никогаш да купи ајвар.
Шампањот, драги мои, се вистинските вредности (колку и да ви звучи излитено оваа фраза). Вистинските вредности за кои верувам дека можеме да ги сочуваме од изумирање! Верувам дека еден ден Срна ќе знае да ја направи разликата која секојдневно се обидуваме да ѝ ја воочиме помеѓу „Лисјата“ и „Вештачка интелигенција – A.I.“ (бидејќи сега има скоро 9 години и ѝ се допаѓаат и двете, ама од првото е како хипнотизирана – „дете-зомби“ пред ТВ, а кај второто не ѝ е јасно што е тоа што ја вознемирува и ја тера да плаче). Верувам дека Димитриј ќе го прочита конечно, по милион инсистирања, „Петар Пан“, и ќе сфати што е убавината во него (а не само во игрите на компјутер), дека наскоро ќе почне да ги слуша Фолтин, а не Тони Зен. И дека ќе има сѐ повеќе и повеќе млади луѓе што ќе речат „НЕ“ на ајвар-политиката и ќе останат свои, паметни и независни, без да заземат која и да е од ајвар-страните; дека ќе се создадат добри, независни, паметни медиуми кои ќе пласираат содржини за луѓето што сакаат да се информираат, да читаат, да научат; дека ќе се прави добра музика, добри филмови и добри претстави.
Она што е ретко и вредно не смееме да дозволиме да изумре. Не мислете само на себе (бидејќи најверојатно си мислите „јас не сум ајвар и никогаш нема да бидам“), туку мислете и на вашите деца (на тие што ги имате односно што ќе ги имате)! Размислете, убаво размислете кога ќе треба да им ја посочите разликата помеѓу ајвар и шампањ. Што мислите, кога е најдобрата возраст, на 3, на 5 или на 9 години?
Уште размислувате??? Најдобрата возраст е сега! Веднаш! На 6 месеци или на 6 години, а дури и на 16 (никогаш не е доцна ако се знае како!). Сега, веднаш, во истиов момент! Бидејќи, ако се свртите околу вас и поубаво погледнете, ќе сфатите дека ајварот врши инвазија на сѐ, на целото општество и на вашиот сигурен и топол дом - и освојува!
Уште читате??? Аман, ајварот штотуку влезе во вашето дете!!! Сега сте вие на ред...

Забелешка: Ајварот и шампањот се исклучиво користени како синоними и се сосема случајно употребени во оваа приказна. Ајварот како ајвар – македонски производ од пиперки и шампањот како шампањ – француско вино, не се навистина виновни за ништо!!!

Thursday, May 5, 2011

Интервју PMG Колектив, „ДЕЦА НА ДВА ВЕКА“ (LIFE магазин бр. 54 - н ескратена верзија)

ПМГ Колектив е бенд кој веќе шест години активно делува на македонската музичка сцена... Своевиден enfant terrible на авангардната организација PMG Collective - пионери на електронската сцена во Македонија, организатори на андерграунд журки и промотори на напредни идеи, и на издавачката куќа PMG Recordings која повеќе од десет години ја промовира алтернативната македонска музика



ПМГ Колектив е четиричлен бенд: Мирко Попов - вокал, Синиша Евтимов на гитара, Александар Гавровски Гачо на бас гитара и Здравко Кеврешан (Ian Straaf) на тапани. Зад себе имаат три албумски изданија „Резонатор“ (2007), „Пријателски оган“ (2008) и „Да 4“ (2010), а во мај месец излегува и нивниот четврти албум „А векот така добро започна (So Last Century)“. На 4-ти април излезе и првиот сингл од овој албум, насловен „Излези надвор“, кој е достапен за бесплатно симнување на www.pmgrecordings.com. За новиот албум, претстојната турнеја, идеите, ставовите и плановите поразговаравме со Мирко, Гачо и Синиша. Ни недостигаше уште ‘најновиот’ член на бендот, Ian Straaf, кој не успеа ни на кратко да побегне од ‘креативните подруми’ на адвертајзинг агенцијата во која си го заработува лебот.



Го издавате четвртиот по ред албум, кој звучи различно и позрело од претходните. Дали е ова природна прогресија, подефиниран звук, крајно ангажирани, лути текстови, нема веќе љубовни песни, нема „меки“ ставови..?

Мирко: Мислам дека со оглед на тоа дека ПМГ Колектив е бенд кој работи без престан од самиот почеток, сосема е логично да се очекува некоја константна музичка прогресија. Звукот на бендот е во постојана промена. Ако во првиот албум преовладуваше електронскиот дел, вториот беше некаде на средина – со електронски ритми, а сѐ друго рокерски, третиот се прекрши - половина од песните беа студиски, а половина свирени во живо, четвртиот албум е комплетно свирен во живо и верно го одразува звукот на бендот во овој момент. Oва е нашиот моментален манифест и мислам дека првпат се искристализира еден специфичен музички стил кој е карактеристичен за овој бенд и за оваа постава, како најблиска до оригиналната идеја за Пи-ем-џи.


Синиша: Сето тоа е „work in progress“.


Мирко: Токму така. Што се однесува до текстовите, тие се само одраз на она што ни се случува во моментот, огледало на нашата психичка состојба која е позатруена во однос на онаа пред пет години. Тогаш целата атмосфера во нашата земја беше полабава, не беше супер, но факт е дека земјата беше свежа во владеењето на една номенклатура. За овие пет години земјата се замори и сите сме многу понервозни, така што и текстовите делуваат помрачно и полуто. Не би сакал да ги опишувам моите текстови како поангажирани, затоа што не се, туку се само одраз на позицијата во која сум приморан да се најдам. Мислам дека моите ставови се многу послоевити од една обична ангажираност.


Синиша: Отсликување на духот на времето многу повеќе одошто ангажираност. Тие претставуваат еден ракурс на модерното живеење во Скопје. Да живеевме во Манчестер сигурно немаше да бидат вакви. Мислам дека се повеќе базирани на тоа каде живееме и на притисоците со кои секојдневно се соочуваме. Така гледам на нив, многу ми се блиски и емотивно ги доживувам. Секако не мислам дека се ангажирани, дека претендираат да кажат нешто подлабоко или пак да се бават со дневно-политички теми. Тие зборуваат за тоа кои сме ние.


Мирко: Да, и како се снаоѓаме во нашето секојдневие. Пораката, политичкиот, уметничкиот или религиозниот став во текстовите е многу приватен - приватна религија, приватен систем на вредности...




Споменавме дека новиот албум звучи посериозно во однос на претходните. Ако се потсетиме на оние коментари на почетокот дека сте несериозни, дека Мирко не знае да пее, дека си играте бенд... Како ќе одговорите на тие коментари денес?

Синиша: Ние никогаш не сме се сметале за несериозни, особено не кога станува збор за музиката. Можеме ние да бидеме несериозни во приватниот живот, но во однос на музиката сме крајно сериозни. Тоа што го правиме, барем мене лично многу ми значи, и секогаш сум приоѓал многу сериозно кон целата работа. Овој албум само покажува колку ние сме пораснале како бенд.


Гачо: Покажува колку сме биле сериозни на почетокот кога сите мислеле дека сме несериозни, кога јас свирев со едно прсте или Мирко на првиот концерт кога чувствувал кнедла во грлото. Евидентно кај нас работата тргна обратно, немаше класичен бенд кај што ние прво пет месеци ќе свириме во гаража па потоа ќе излезат песните, туку тргнавме со идеја да направиме песни, па се случи бендот, па на крај дојдоа настапите во живо.


Мирко: Ние дефинитивно не сме бенд што има одреден таргет на слушатели кои ги храниме со сребрено лажиче точно со она што тие сакаат да го слушнат. Обично луѓето ставаат маска на лицето за да може да ги кажат работите што сакаат да ги кажат ‘на раат’. Нашата ‘несериозност’ најверојатно е нашата маска, но тоа е помалку важно. Важно е дека секогаш сме го кажувале она што сакаме да го кажеме. Љубовните песни не се помалку сериозни од овие теми. Со иста сериозност приоѓаме и кон едното и кон другото, со таа разлика што сега повеќе го знаеме занаетот. Многу сме подобри од пред пет-шест години, а сите ние почнавме да се занимаваме со музика кога почнавме со бендот. Гачо не знаеше да свири бас, тој и ден денес знае да ги свири само песните на ПМГ. Синиша не знаеше да свири гитара, тој и денес ги знае само песните на ПМГ. Јас не знаев да пеам, некои ќе речат дека сѐ уште не знам да пеам - јас знам да ги пеам само песните на ПМГ. Но, напредокот на четвртиот албум е толку очигледен, што и на најрасположените критичари на овој бенд ќе им биде тешко да критикуваат. Бендот стигна до една точка кај што не може да биде игнориран по ниеден параметар.




Ја споменавте публиката, дека немате некоја целна група која ќе ја храните со сребрено лажиче. Што се случува со публиката кај нас, споредено со публиката надвор од Македонија? Каква е македонската публика?

Синиша: Македонската публика е цинична.


Гачо: Македонската публика е различна во Скопје и надвор од Скопје. Надвор од Скопје би ја споредил со онаа во Берлин. Тие што се надвор од Скопје се желни да го слушнат концертот, исто така е и надвор од Македонија. Публиката во Берлин ја интересира само да ја слушне музиката, сосема опуштен став кој всушност треба да го има секоја публика. Во Скопје за првпат почувствував опуштен став кај публиката на последниот наш настап на „Срце за Јапонија“. До сега не сум го почувствувал тоа од скопската публика, освен на некои интимни концерти што сме ги правеле за мал круг на пријатели. Да, публиката во Скопје е цинична.


Мирко: Мислам дека луѓето кај нас се во грч по сите параметри, тоа се отсликува во сите општествени ситуации, па и на публиката. Сѐ уште важи синдромот на сред село, сѐ уште сите одат таму каде што е модерно во моментот, секогаш им е тешко да ги поддржат сопствените уметници од сопствениот град. Полесно им е да одат на некој концерт на странски бендови или диџеи, а не доаѓаат да ги поддржат домашните автори. Некогаш добиваме фантастична реакција од публиката, а некогаш многу лоша реакција. Не може да се најде некоја константа според која може да се оцени домашната публика. Би рекол дека и’ недостасува континуитет. Многу е полесно во странство. Таму на луѓето што дошле на наш концерт не им е гајле кои сме. Ја слушаат нашата музика и или им се допаѓа или не им се допаѓа. Тоа е единствениот критериум според кој треба да се цени концертот на еден бенд. Од друга страна, факт е дека публиката во странство добива повеќе концерти од нашата публика...


Синиша: За една инди сцена да биде моќна, треба да има концерти. Ние заостануваме со концерти, во последниве години доаѓаат бендови што требале ‘да ни се случат’ пред 15 години. На луѓето тоа им е главно, бидејќи порано немале друг извор за живи свирки. Инди сцената никогаш не била толку моќна за да ги донесе, на пример, Соник Јут.


Мирко: Или ЛЦД Саундсистем сега, кога би требало да се гледаат.



Во еден од текстовите на новиот албум Мирко зборува дека алтернативната сцена веќе не постои, но прашањето е дали воопшто некогаш постоела?

Синиша: Тоа е парадокс, бидејќи во моментот кога е напишано можеби и најмногу постои алтернативна сцена во Скопје.


Мирко: Тоа е цитат од еден сајт за алтернативна уметност: „Љубовно писмо до алтернативната култура, во време кога алтернативната култура веќе не постои...“ Ова повеќе се однесува на глобалната сцена, бидејќи алтернативната култура е толку ужасно искомерцијализирана. Изгубено е нејзиното значење, антиципирањето на главната поента - индивидуалноста. Денес најголемите капиталистички кампањи се базираат на идејата да бидеш индивидуалец, да бидеш различен од другите, така што самиот концепт, самата срж на алтернативното видување ја нема. Да бидеш свој, колку тоа звучи провидно денес. Во Македонија проблемот е друг. Малку сме и многу сме измешани. Имаш луѓе што одат на концерт на ЛЦД Саундсистем во Хрватска или Србија, а потоа одат на Цеца. Така што, ако речеме дека алтернативната култура се тие сто души што одат на андерграунд техно журки или тие што одат на хард кор панк концерти, тогаш да, тоа е алтернативната сцена, а сѐ друго е големо прашање.




Што станува со медиумите? После толку време, освен на Канал 103, колку и дали некаде се покрива оваа сцена, или уште поконкретно вашата музика?

Синиша: Излегува дека „стотројка“е, за жал, единствениот медиум во Македонија кој тоа го покрива.


Мирко: Да не е „стотројка“ луѓето како нас нема нигде да бидат присутни. Никој не се интересира за оваа сцена. Кога одиме надвор, кога се мешаме со белградската, сараевската, загребската, љубљанската сцена, гледаме дека се свесни за моќта на македонската алтернативна сцена, бидејќи таа постои и има своја посебност, но во македонија никој освен Канал 103 за тоа не е свесен.



Синиша: Никој во македонија не напиша рецензија за последниот наш албум, освен можеби една, а читав неколку во Хрватска, Србија и Словенија...


Мирко: Добиваме повеќе рецензии за нашите албуми надвор од Македонија одошто кај нас. Смешно е. Понекогаш се пуштаат нашите спотови на А2 или К15, понекоја наша песна на Антена 5, но генерално воопшто нема интерес ни за поуспешните бендови од нас.


Синиша: Еве, да дадеме пример со Бернајс Пропаганда. Минатата година во Хрватска ги прогласија за најдобар рок бенд на Балканот, а овде кај нас никој освен „стотројка“ не ја пушта нивната музика.


Гачо: Значи, сцената постои. Еднаш кога зборував со еден музички новинар од еден наш дневен весник, неговиот став беше дека уредувачката политика на дневните весници не е да создаваат нешто, туку да известуваат за нешто. Мислам дека сега, повеќе од кога било во последниве години, сцената постои. Има полно албумски изданија секоја година, има концерти, сцената е вибрантна... Зошто ја нема во медиумите? Не знам. Глупаво е сето ова да остане незабележано. Но ете, понекој забележува: LIFE ја забележува, „стотројка“ постои.




Што понатаму со ПМГ? Дојдовме до тука, имаме ли некоја кулминација или пак едноставно еден убав развој на работите..?

Синиша: Дефинитивно не е кулминација, бидејќи ние веќе правиме нови песни, нема никогаш да престанеме да правиме. Растеме и мислиме да продолжиме да растеме. Мислам дека е прерано за кулминација.


Гачо: Овој ритам што го имаме поставено, а тоа е во просек еден албум годишно, мислам дека би можеле уште десет години без проблем да го тераме. Кога гледам како го правиме тоа, воопшто не ми се јасни моите идоли, големи музичари што сум ги сакал и ги сакам ден денес, како може да издаваат еден албум во пет години. Еден албум годишно можеби звучи изнасилено, но кога гледаш однатре воопшто не е изнасилено, напротив многу е природно. Мислам дека имаме уште многу пред нас.


Мирко: Бендот допрва зема замав, мислам дека ова е првпат после четири години да дојдеме на нешто свое, до стилот кој сме сакале да го имаме. Тоа не значи дека сме ја завршиле работата, туку дека работата за нас дури сега почнува, не само од музички, туку и од занаетчиски аспект. Не знам дали некогаш воопшто ќе го достигнеме зенитот, но мислам дека ова се првите чекори во нашите најдобри години.





ПМГ Колектив
„А векот така добро започна (So Last Century)
(PMG Recordings 2011)




Четвртиот албум на ПМГ Колектив, кој ќе излезе наредниот месец, е убаво заокружување на шест годишното непрекинато работење на овој бенд. Дефиниран и зрел еклектичен звук, остри текстови, стари идеи со нови примеси. Песните кои можеме да ги издвоиме, освен првиот сингл од овој албум „Излези надвор“ каде својот вокал го позајмува Марија Каева, се и „Радио слободно Скопје“, „Деца на два века“, „Дијалог со иднината“...Издание кое со нетрпение го очекуваме во официјална продажба!

Monday, January 17, 2011

САЈБЕР-АПОКАЛИПСА („Финеса“, неделник ФОРУМ бр. 272)

Да, дефинитивно се случува крајот на светот каков што го знаеме. Скајп „падна“, твитер практично не функционираше, а на фејсбук најверојатно му се избројани деновите... Според сите „знаци“ и „предзнаци“, крајот на Интернетот е всушност долгоочекуваната (или долгостравуваната) Апокалипса, колку и да е таа „облечена“ во постмодернистичко руво. 

Имам среќа што сум родена во раните седумдесетти па убаво го паметам светот без компјутери и Интернет. Како вчера да беа оние рани утра кога мајка ми ме будеше за в училиште, а од дневната соба доаѓаше добро препознатливиот звук на машината за пишување... (Чук....) Куц-куц-ка-куц, куц, куц, кррррц, (пауза), куц-куц-ка-куц... Дедо ми пишуваше! Така секое утро, барем до пладне. Потоа, еден убав сончев (и летен) ден, татко ми дојде со едно кутивче в раце. Големо колку книга. Го отвори и од него излезе едно „нешто“. „Што е ова?“, се стрчавме со сестра ми. „Ееее, ова е компјутер“, одговори гордо, со детски сјај во очите, татко ми. Новата „играчка“ со која толку се гордееше го носеше името ZX80, име што ни звучеше многу „кул“ на нас двете (особено затоа што веќе бевме комплетно влезени во научнофантастичниот свет преку „Блејковата седумка“, тогашната, технолошки поназадна варијанта на „Ѕвездените патеки“). Дедо ми, кој секако не пропушташте да извиди што се случува, го погледна компјутерот со недоверба... и се врати назад да работи... Куц-куц-ка-куц, куц, куц, кррррц... 
Од тогаш наваму светот вртоглаво се смени. Сите станавме сериозни зависници од компјутерите и Интернетот. Поголемиот дел од светот започна „таму“ (каде и да е тоа нешто именувано WWW) да го живее својот „втор живот“. Љубовни средби, виртуелен секс, игри кои бесконечно се играат „онлајн“, фарми, градови и змејови, совршени тела и лица на фантазмагоричните аватари... Купување-продавање, музика, филм, книга, весник... Според сите предвидувања, смртта на хартијата е поодминат процес кој ќе заврши некаде во 2040 (и некоја), кога ќе биде отпечатена последната книга... Сѐ ќе постои само во виртуелниот свет, или на некои „тврди дискови“, чиј животен век, како што знаеме од искуството, е многу помал од оној на една книга...
Вакви се предвидувањата на експертите, или барем беа – до пред некој ден. Но после привремената смрт на Скајп (и неговото тешко реанимирање), најверојатно веќе никој не е сигурен. Ни за предвидувањата, а богами ни за опстојувањето на светот каков што го знаеме. Замислете една лута, незадоволна, крајно генијална „банда“ млади антиглобалисти со фасцинантно познавање на „информациската технологија“ која решава од идеолошки антиглобализам да прејде кон конкретен „сајбер-тероризам“. Замислете повторно свет без Интернет и компјутери. Свет кој побавно се движи, каде комуникацијата во живо е практично единствената можна (заедно со долгите муабети преку „фиксен“), свет без стрес и нервоза...
Дури и ние што сме живееле во „таков“, бавен и тивок свет, тешко ќе се навикнеме повторно на него. Како во оние реални емисии на „Хистори ченел“ каде учесниците го „доловуваат“ и „оживуваат“ животот во Викторијанска или Едвардијанска Англија... нема струја, нема телефон... И ние, како и актерите од историските шоуа, нема лесно да се прилагодиме на напорниот живот од минатото - сега неминовна реалност. Но најверојатно и ние, како нив, ќе ја чувствуваме онаа леснотија на крајот на напорниот ден, едно чувство кое денес го немаме: дека лебот наш насушен вистински сме го заработиле, па можеме мирно да спуштиме глава во скутот на саканата личност... Без да заѕвони мобилен, без да „зацвили“ скајп, без да пристигне имејл!

СТРАНА ДУРАКОВ (Не-Блог колумна, LIFE магазин бр.50)

Mагична приказна од магичната земја

Поразително е што децата во денешно време не знаат бајки. Освен оние од цртаните на „Пиксар“, на пример. И понекоја од цртаните на Дизни, претежно поновите. Но, сите оние книги со бајки кои прво ни биле читани а потоа сами сме ги читале, им се наполно непознати. Вистинскиот, тажен крај на Малата Сирена, Девојчето кое згазнало на лебот (бајка која толку остава белег во детското срце) и многу други бајки на Андерсен, Грим, руски бајки, африкански, јапонски и кинески.  Се прашувам што ли ќе прават денешните деца кога ќе пораснат, па ќе станат, да речеме, писатели (или колумнисти), па ќе си играат со цитатност... или можеби нема да се знае веќе за цитатност, а богами нема да постојат ни писатели (уште помалку колумнисти, оти тешко дека ќе постојат весниците...). Како и да е, нужноста да се цитира и алудира, т.е. да се употребува магијата на суптилноста – „кој е умен ќе разбере“, е наследство од минатиот век, а „ние“ сме на изумирање.

Нејсе, приказната која ја имам на ум додека го куцкам ова на мојот лаптоп е една од најпознатите бајки на светот – „Пинокио“ на Карло Колоди. Секако, не делот со носот кој му расте кога лаже (оваа приказна е повеќе за во некој политички неделник), туку онаа прекрасна приказна за земјата на неработниците, на мрзливците, пијачите на кафиња, дежурните мрчатори, семето на еден божемно напуштен менталитет, забушантите, фолирантите, плачковците, а секако и лажговците. Оние кои без да знаат, поради алчност, мрза и глупост почнуваат да се претвораат во магариња. Со други зборови, приказната за „Земјата на будалите“, или, како во рускиот цртан филм „Пинокио“ кој ние, децата на социјализмот, толку често го гледавме – „Страна дураков“. Магична приказна чија фасцинантност секојдневно ми се потврдува. Бидејќи, верувам дека жителите на оваа прекрасна земја успеваат на мистичен (и секако, волшебен) начин да преживеат. Кој им произведува храна? Ако ја увезуваат од некоја друга, помалку среќна земја, како ја плаќаат? Со што? Нели по цел ден пијат кафиња? Нели зјапаат во празно? Нели се среќни и весели до бесвест? Или можеби кај нив расте магичен грашок? Е, тоа веќе би било премногу!
Се инспирирав да напишам приказна која, всушност, e обратна верзија на Барбарела. Таа, пристигајќи на една „примитивна“ планета, лудо се забавуваше. Немаше време да здивне, кутрата, од секс и од екстаза. Мојата верзија, за жал, ја има само примитивната, да не речам - магарешката страна. Ни „с“ од секс, ни „з“ од задоволство, дури ни „п“ – од пари. Мојава Барбарела, бегајќи од нејзината строга, антиутопистичка и капиталистичка планета (кај што сите живеат по строго утврдена шема на будење-работа-алкохол-секс-спиење) слетува во една тампон-зона, планета-чистилиште настаната на транзитот од еден систем во друг, т.е. каде другде ако не во фамозната Страна дураков. Згора на сѐ, ја дочекува и економска криза, иако тоа не е некој битен фактор. Она што е важно е дека секогаш кога правиме животен и „кариеристички“ потег, не умееме да ги процениме работите реално. Кај сме, кај живееме, што работиме и ако промениме – каде ќе отидеме и на што ќе налетаме. На која планета сме и на која ќе отпатуваме? Ќе има ли секс или ќе има разочарување?
Доколку долго време функционирате и живеете во некоја гигантска, мрачна, капиталистичка (или глобалистичка) Замјатиновска констелација, не можете да согледате како стојат навистина работите во „магичниот“ универзум надвор од неа. Ако едната страна на медалот е голема корпорација, пристојна плата, работа од утро до мрак и сексот и градот, другата страна се неработниците и долгите носеви. Митот за „лицемерието на капитализмот “ и фактот за неуништливоста на социјалистичкиот менталитет звучат исто толку поразително како и сознанието дека децата ќе ни останат неписмени. Следствено, митот за „бедата на народот“ на волшебната земја, немањето пари, лошиот стандард итн., итн,, е резултат само на неработењето (и на лажењето). Магијата, за жал, завршува со демитологизацијата.
Дали се обидувам да дадам своевидна апологија на капитализмот, па дури и на оној „локалниот“ практикуван од големите корпорации кои решиле да се втурнат во авантурата на суптилно освојување на „Страна дураков“? Апсолутно! Бидејќи мојата Барбарела, поставена во еден антимагичен систем практично цел нејзин живот, сега, повторно фрлена на улиците на прекрасната земја на неработници со магарешки уши, ја доживува сосема обратната приказна од онаа на среќничката во филмот. „Барбарела во земјата на будалите“. Лош наслов. Неприфатлив. Исто како што можеби ви е неприфатливо, очекувајќи прекрасна приказна за волшепството и магијата, да ги читате овие редови. Но ова е Живот (LIFE), драги поклоници на вистината и неконвенционалното, и едноставно нема бегање. На вас е да одберете во кој правец ќе го терате: во една антиутопија (со шмекот и опиеноста на сексот и градот), или, пак, во Страна дураков. Изборот е сѐ само не лесен, а мојот личен избор е повеќе од очевиден.

Учењето на Сурак (Не-Блог колумна, LIFE магазин бр. 49)

Фан сум на „Стар трек“. Мојот најомилен лик од оваа серија (покрај вечниот Пикар) е вулканката Т’Пол. Сите оние кои ја гледале оваа серија ја знаат Т’Пол (а и 7 од 9), но причината поради која Т’Пол ми е омилен лик не е затоа што е тотално секси, ниту, пак, затоа што е „кул“, а богами ни затоа што имам фрустрации што толку совршениот Спок не е женско. Ја сакам затоа што нејзиниот лик во серијата имаше можеби најтешка задача: да се спротивстави на вулканското „нечувствување ништо“ и немање никакви емоции (рациото секогаш мора да ги победи и сузбие чувствата). Покрај тоа, мораше да го пронајде изворното учење на вулканскиот месија и фолозоф Сурак и да се врати на „вистинската“ вулканска религија запишана во „Кир Шара“, Сураковата света книга. Ова изворно учење, сосема спротивно на практикуваното, вели дека емоциите не треба да се „убијат“ туку само да се контролираат. Дури, една од основните техники практикувани од Сурак е т.н. „спојување на умови“ (mind-meld), начин на кој телепатски се споделуваат искуствата, сеќавањата, емоциите...


Некој би рекол дека е најтешко да се убијат емоциите. Дека да се чувствува е многу полесно, бидејќи е природно. Но во случајов, тешката и неверојатно храбра задача на Т’Пол не е во чувствувањето односно нечувствувањето, туку во моментот на одење против колективот, против законите на вулканската власт и против поголемиот дел од сопствениот народ. Па и против самиот себеси, против сѐ она во коешто до тогаш си верувал. Сепак, моќта на колективот е огромна, а спротивставувањето е херојска, понекогаш и невозможна работа (овде е и сличноста на Т’Пол со нејзината исто толку секси пријателка, 7 од 9, избегана од многу пострашниот колектив на Боргите).
Да си одметник, односно да бидеш различен, макар само и во размислувањата, во наше време (во 80-тите и 90-тите) значеше повеќе работи: да се облекуваш како што ти сакаш (читај: да не си „дотеран“), да слушаш рок или панк (па после тоа и „техно“), да читаш книги „за индивидуалци“ (како „клинци“ ги читавме Хесе и Вајлд, па Ниче, па Дерида... некако така беше прогресијата), да слушаш „некомерцијална“ и „добра“ музика, да уживаш во секој даден момент - со други зборови да уживаш во животот на твој начин.
Во денешно време, одметништвото едноставно не е опција. Денес мораш, за да имаш друштво во школо, да гледаш глупости на ТВ. Турски, индиски и домашни кичерајки. За да бидеш, нели, во тек. Мораш да „висиш“ на Фејсбук. Од истите причини. Те учат (во учебници и тоа) дека треба да сакаш да бидеш министер, судија или пратеник. И тоа за домашно: „Јас министер“. А ако, не дај боже, напишеш нешто лошо, особено во медиум, ќе те исплукаат како предавник на сопствениот народ. Или пак, уште полошо, во целава криза - нема да ти дадат пари. Никој не поднесува критика, а особено кога е насочена контра кичот и грдотијата. Контра уривањето на сите естетски и морални норми. Непријател си ако ја плукаш индиската Шехерезад (како и да и’ е името), ако не сакаш озборувања и естрада, ако сакаш да ги натераш децата да го читаат Хесе. Или макар Џејмс Метју Бари. Вулканците, сепак, се ок.
Уште поодметнички (и секако најнепријателски) беше моментот кога синчето на мојот љубен требаше да напише домашна работа со наслов, како инаку ако не: Мојата татковина. Па требаше да ги праша и оние околу него што мислат за татковината. Јас и драгиот, секако, ја имавме истата идеја: дека сме сите граѓани на светот и дека домот е онаму кај што си. А секако, како што би рекол еден од најдобрите писатели на фантазии на денешницата, господинот Тад Вилијамс, домот, пријателите и сѐ што ти е драго секогаш се „сместени“ во твојата глава и таму ќе живеат засекогаш, ако не си ти таму, или ако нив ги нема повеќе тука. Но оваа ерес контра колективот е крајно злосторство, дури и во напредното, неемотивно и софистицирано вулканско општество.
Кога договоривме дека темата на овој број на „LIFE“ ќе биде хедонизмот, некој ми рече: „Аман бе, во оваа криза, вие хедонизам“. Ерес. Арно ама, решивме да си го тераме нашето, оти веќе заклучивме претходно дека сме индивидуалци. И одлучивме, покрај сето тоа што ќе „смрдиме“ на хедонизам во овој број на „LIFE“ и ќе го кажуваме многу гласно она што го сакаме (дека го сакаме животот и дека споделуваме емоции, среќа и задоволство секогаш и секаде), дека ќе го кажеме исто толку гласно и она што не го сакаме. Бидејќи, ако ја следиме филозофијата на хедонизмот, неубавите, невкусните, грдите, глупавите и лошите работи не смеат да бидат присутни. Луѓето, настаните и работите со кои ние се „сретнуваме“ и со кои правиме mind-meld се оние кои тоа го заслужиле, кои, исто како нас, се бореле против оние Вулканци што го заборавиле изворното учење на Сурак: да се истражува, да се знае, да се чувствува, да не се предава!
Share